Rodop ilinde YDP niçin zafer kazandı?

Gümülcine'de yayınlanan Paratiriris (hükümet yanlısı, 3000 tirajlı) gazetesinin 9 Mart 2004 tarihli nüshasında D.D. (Damon Damianos) imzasıyla yer alan bir yazının çevirisi

Rodop ilinde YDP niçin zafer kazandı?

-Büyük değişikliğe yol açan nedenler üzerinde ilk tahlil

YDP, 14 yıl aradan sonra 2800 oy farkla Rodop ilinde zafer kazandı. YDP böylece Rodop ilinde 1993 yılında başlayan ve 1996 ile 2000 yılları seçimlerinde perçinleşen PASOK üstünlüğüne son verdi.

Evet, YDP, Rodop ilinde aldığı oy oranıyla üstünlük sağlayarak 1985 yılından bu yana azınlıktan ilk milletvekilini de seçmiş oldu. Seçilen milletvekili ise Avukat İlhan Ahmet'tir.

Hatırlanacağı üzere YDP listesinden en son milletvekili seçilen azınlık adayı, merhum Mehmet Müftüoğlu'ydu. Adıgeçen 1985-1989 döneminde milletvekilliği görevi yapmıştı.

Yine bildiğiniz gibi 1989 yılındaki milletvekili seçimlerinde YDP ile PASOK Rodop ilinde birer milletvekilliği elde etmiş, üçüncü milletvekilliği ise başını merhum Sadık Ahmet'in çektiği bağımsız "Güven" listesine gitmişti.

1990 yılı Nisan ayında yapılan milletvekilliği seçimlerinde ise, PASOK milletvekili çıkartmayı başaramamış, azınlık bağımsız milletvekilliğinin yanısıra YDP'den Pashalis Konstantinis ve Nikos Salikas olmak üzere iki milletvekilliği de bu partiye gitmişti.

1996 yılı seçimlerinde ise, seçim sistemindeki tuhaflıklar yüzünden, Rodop ilindeki adaylar arasında en çok oyu almasına karşın YDP'den Evripidis Stilianidis milletvekili seçilememişti. O seçimlerde Rodop ilinden Sinaspismos'tan (Sol İttifak Partisi) Mustafa Mustafa milletvekili seçilmiş, diğer iki milletvekilliğini ise PASOK almıştı.

Geçtiğimiz Pazar günü yapılan seçimlerde YDP, il bazındaki oylarını %10,82 oranında arttırarak %47,3 oranını tutturdu. YDP 2000 yılı seçimlerinde oyların sadece %36,5'ini alabilmişti.

PASOK bu seçimlerde il bazında aldığı %43,85'lik oranla ülke çapında aldığı genel oy oranını Rodop ilinde %3,2 geçmiştir. Ancak, PASOK'un Rodop ilindeki bu oy oranı, 2000 yılında aldığı oy oranının %5,84 altındadır.

Hiç kuşku yok ki, 7 Mart 2004 Pazar günü yapılan milletvekili seçimlerinde Rodop ili bazında en karlı çıkan YDP milletvekili adayı Evripidis Stilianidis olmuştur. Zira adıgeçen 2000 yılına oranla oylarını arttırarak 19.000 gibi bir rakama erişmiştir. Bu da demek oluyor ki, Stilianidis, YDP' ye giden tercih oylarının yaklaşık %50'sini şahsında toplamıştır. Bu ise, rekor bir orandır. Zira Stilianidis 1996 seçimlerinde 14.500, 2000 yılı seçimlerinde ise 17.500 oy almıştı. Bu denli yüksek bir artış oranı, ilimizin siyasi tarihinde, Sadık Ahmet dışında, kırılamamış bir rekordur.

Genç avukatlardan İlhan Ahmet, şartların Rodop ilinde her bakımdan kendisi için ehven olduğu bir dönemde milletvekili adayı olmuştur. Hatta şunu da söyleyebiliriz ki, gelecekte bu denli olumlu şartlarla karşılaşmak bir daha mümkün olmayabilir. Adıgeçen, 13.800 oy almak suretiyle, özellikle 1996 yılında beri PASOK'a yönelmiş olan azınlık seçmenlerinin tercihini partisine çevirmeyi başarmıştır. İlhan Ahmet'in bir diğer şansı da, YDP'nin, 1990 yılından bu yana yakaladığı en olumlu seçim koşullarında aday olmayı başarabilmiş olmasıdır. Hiç kuşku yok ki, genel gelişmeler de azınlık seçmenini etkilemektedir.

Üçüncü ehven koşul ise, YDP'nin, 1990 yılından bu yana, ilk defa azınlıktan milletvekili seçebilme imkanını yakalamış olmasıdır. Tabii bunda, YDP'nin ülke çapında birinci konuma yükselmiş olmasının da rolü vardır.

PASOK partisi aday listesinde yer alan azınlık adayları ise, bu listeden en çok oy alan birinci kişi olma yarışı içerisindeydiler.

Tabii şunu da gözardı etmemek gerekir ki, YDP, 1991 yılından beri azınlıkla ilk kez ciddi bir şekilde ilgilenme cihetine gitmiştir. Sayın Karamanlis'in Gümülcine'ye gelerek, azınlığa yönelik olarak izlenecek politika hakkında açıklamalar yapması, etkili olmuş ve bu günkü olumlu sonucu yaratmıştır.

Bu sonucun elde edilmesinde diğer önemli etken de, YDP parti mekanizmasının, azınlıktan bir milletvekili seçme hedefine yönelmiş olmasıdır. Bu noktada şunu da belirtmeliyiz ki, Sayın Evripidis Stilianidis parti mekanizmasını bu yönde teşvik etmiştir. Sayın Stilianidis bunu, hem kişisel siyasi hesaplar, hem de partisi adına azınlıkla özel bir temas kanalı oluşturmak gayesiyle yapmıştır. Zira bu partinin yakın geçmişe kadar böyle bir temas kanalı yoktu.

Bu sonuçların elde edilmesinde YDP'nin muhafazakar görüntüsünün, azınlığın gözünde önemli değişikliğe uğramış olması da rol oynamıştır. Nitekim, YDP' nin yerel örgütü bu görünümü olumlu yönde değiştirmek için büyük bir gayret göstermiştir.

Öte yandan, Sayın İlhan Ahmet'in diğer bazı azınlık yüksek tahsillileriyle birlikte parti genel merkezine göndermiş olduğu metnin de bugünkü sonuca ulaşılmasında etkisi olmuştur.

Yukarıda belirtilen hususlara, İlhan Ahmet'in, PASOK aleyhine başlattığı ve bazı durumlarda popülizm noktasına kadar varan şiddetli eleştiriler ile halkta bir yenilik beklentisinin oluşmasının eklenmesi gerekir. Bu gelişmelere Türk kitle iletişim araçlarında da yer verilmesi seçmenler üzerinde etkili olmuştur.

Sonuca PASOK cephesinden baktığımızda, aslında bu parti azınlık seçmeninden aldığı oy oranında büyük kayba uğramamıştır. Zira Galip Galip ile Ahmet Mehmet'in aldıkları toplam oy sayısı 15.000 civarındadır. Bu rakam 2000 yılında 16.500 idi (Ahmet Mehmet önceki seçimde daha fazla oy almıştır). Kaybedilen oy sayısı küçük olmasına küçüktür de, manevi bakımdan kayıp oldukça büyüktür. Zira böylece PASOK, 1996 yılından bu yana elinde bulundurduğu bir azınlık milletvekilliğini yitirmiş olmaktadır. Bunun ise geleceğe dönük bazı sonuçları olacaktır. Azınlık seçmenlerinin iki büyük parti arasında ikiye bölünmeleri, PASOK'un elinden, Rodop ilinde rakipsiz birinci parti olma imtiyazını almış bulunuyor. Tabiatıyla PASOK'un ildeki yerel yönetim alanında güç bakımından üstünlüğünü halen sürdürdüğü bir gerçektir. Ancak bu avantajın mevcudiyeti gelecek konusunda yan gelip yatmayı haklı gösterecek bir etken değildir.

Diğer bir olumlu gelişme ise, azınlık seçmeninin de artık, kendisini, ülkenin siyasi sistemine uyum sağlamış ve siyasi partileri üzerinden ifade etme seçeneğine doğru yönelmiş olmasıdır. Durumun böyle olmasında, PASOK hükümetlerinin 1993 yılından bu yana uyguladıkları politikalar katalizör rolü oynamıştır.

Rodop ilindeki sonuçların diğer bir önemli yönü ise, 2000 yılı seçimlerinde milletvekili seçilmiş olmasına karşın, seçim mahkemesi kararıyla milletvekilliği düşen ve zamana karşı sabırlı bir şekilde savaşım veren Hrisa Manolia'nın PASOK aday listesinden en fazla oy alarak milletvekilliğine tekrar seçilebilmiş olmasıdır.

Bu seçimlerde PASOK'tan Stergios Stavropoulos ile YDP'den Kiriakos Babasidis 'in yenilgiye uğramaları kendilerine özgü bazı farklı nedenlere dayanmaktadır. Gelecekte belki bunun da tahlilini yapabiliriz.