Η ELEN διαπίστωσε επί τόπου τα προβλήματα και τις παραβιάσεις των δικαιωμάτων που αντιμετωπίζει η Τουρκική κοινότητα Δυτικής Θράκη, ιδίως αυτά που σχετίζονται με την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και την εκπαίδευση.
Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Τούρκων Δυτικής Θράκης (ΑBTTF) διοργάνωσε διερευνητική επίσκεψη στη Δυτική Θράκη με τη συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Δικτύου Γλωσσικής Ισότητας (ELEN), του οποίου έγινε μέλος φέτος.
Στην αποστολή της διερευνητικής επίσκεψης συμμετείχαν ο Πρόεδρος του ABTTF, Halit Habip Oğlu, και η Διευθύντρια Διεθνών Σχέσεων του ABTTF, Melek Kırmacı, ενώ από πλευράς ELEN συμμετείχαν η Πρόεδρος Elin Jones και ο Γενικός Γραμματέας Davyth Hicks.
Στο πλαίσιο του προγράμματος που καταρτίστηκε και οργανώθηκε από το ABTTF, η αντιπροσωπεία της ELEN επισκέφθηκε στις 2 Μαΐου 2025 τον Μουσταφά Τράμπα, Πρόεδρο της Συμβουλευτικής Επιτροπής της Τουρκικής Μειονότητας Δυτικής Θράκης (BTTADK) και εκλεγμένο Μουφτή Ξάνθης, στο γραφείο του, όπου ενημερώθηκε για τις παραβιάσεις της θρησκευτικής αυτονομίας της Τουρκικής Κοινότητας Δυτικής Θράκης, η οποία κατοχυρώνεται από διεθνείς συνθήκες, καθώς και για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει στον τομέα των θρησκευτικών ζητημάτων.
Αμέσως μετά, η αντιπροσωπεία επισκέφθηκε την Τουρκική Ένωση Ξάνθης (ΤΕΞ), τον αρχαιότερο φορέα της Κοινωνίας Πολιτών της Τουρκικής Κοινότητας Δυτικής Θράκης, ο οποίος διαλύθηκε λόγω της χρήσης της λέξης «Τουρκική» στην επωνυμία της. Κατά την επίσκεψη, η αντιπροσωπεία ενημερώθηκε για τον νομικό αγώνα του συλλόγου που διαρκεί πάνω από 40 χρόνια, καθώς και για την άρνηση της Ελλάδας να εφαρμόσει εδώ και 17 χρόνια την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) υπέρ του συλλόγου, παρά τις επανειλημμένες συστάσεις της Επιτροπής Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Η αντιπροσωπεία συναντήθηκε με τον εκλεγμένο Μουφτή Κομοτηνής İbrahim Şerif στο γραφείο του όπου ενημερώθηκε για το έργο της μουφτείας. Τονίστηκε ότι με τον νόμο με τίτλο «Εκσυγχρονισμός των Μουφτειών στη Θράκη», προβλέπεται ο πλήρης έλεγχος και εποπτεία των αυτόνομων Μουφτειών από το κράτος, με σκοπό την μετατροπή των Μουφτειών σε κανονικές κρατικές υπηρεσίες και την σταδιακή τους εκκαθάριση.
Η αντιπροσωπεία επισκέφθηκε τον Σύλλογο Τούρκων Δασκάλων Δυτικής Θράκης (BTTÖB) και την Ενωση Τουρκικής Νεολαίας Κομοτηνής (GTGB), οι οποίοι διαλύθηκαν λόγω της λέξης «Τουρκική» στην επωνυμία τους, ως αποτέλεσμα της πολιτικής της Ελλάδας να αρνείται την εθνοτική Τουρκική ταυτότητα της Τουρκικής Κοινότητας Δυτικής Θράκης και την Τουρκική παρουσία στη χώρα. Η αντιπροσωπεία ενημερώθηκε για την ιστορία, τον αγώνα και τις δραστηριότητες των δύο αυτών συλλόγων.
Η αντιπροσωπεία επισκέφθηκε την έδρα του Κόμματος Ισότητας, Ειρήνης και Φιλίας (ΚΙΕΦ) στην Κομοτηνή, το μοναδικό πολιτικό κόμμα της Τουρκικής κοινότητας στη Δυτική Θράκη, όπου ενημερώθηκε για την άμεση στοχοποίηση πολιτικών που ανήκουν στην Τουρκική κοινότητα Δυτικής Θράκης τόσο από Έλληνες πολιτικούς όσο και από τα Ελληνικά μέσα ενημέρωσης. Η αντιπροσωπεία σημείωσε ότι η Τουρκική κοινότητα δεν μπορεί να εκπροσωπηθεί στο Ελληνικό κοινοβούλιο από ανεξάρτητους βουλευτές λόγω του εκλογικού ορίου του 3%, το οποίο εισήχθη με τροποποίηση του εκλογικού νόμου στην Ελλάδα στις 24 Οκτωβρίου 1990 και εφαρμόζεται σε ανεξάρτητους υποψηφίους σε όλη τη χώρα.
