6 Nisan 2009 tarihinde Birleşmiş Milletler Azınlık Sorunları Bağımsız Uzmanı Gay McDougall’ın, 15-16 Aralık 2008 tarihinde gerçekleştirilen Azınlık Sorunları Forumu ile ilgili tavsiyeler raporu nihayet yayımlandı. İnsan Hakları Konseyi’nin kararı ile azınlık sorunlarını tartışmak üzere ilk kez düzenlenen Forum’un teması “Azınlıklar ve Eğitim Hakkı” olarak belirlenmiş olması dolayısıyla Gay McDougall’ın tavsiyeler raporunun konusu yine eğitim oldu.
Batı Trakya Türk Azınlığı için Gay McDougall’ın tavsiyeler raporu iki yönden önem arzetmektedir. İlk olarak Gay McDougall, 8-16 Eylül 2006 tarihlerinde Yunanistan’a çalışma ziyaretinde bulunarak Batı Trakya’yı ziyaret etmiş ve ülkedeki azınlıkların sorunlarını konu alan oldukça cesur bir rapor yayımlamıştı. İkinci olarak ise BM Azınlık Sorunları Forumu’na Batı Trakya Türk Azınlığı’nı temsilen Avrupa Batı Trakya Türk Federasyonu (ABTTF) ve Batı Trakya Azınlığı Yüksek Tahsilliler Derneği (BTAYTD) katılmışlar ve Azınlık’ın eğitim alanında karşılaştıkları sorunlar gündeme taşınmıştı. ABTTF, eğitim haklarının uygulanması ve ayrımcılığın önlenmesi konusunda yasama başlığı ile ilgili olarak Batı Trakya Türk Azınlığı üyesi çocukların anadilde eğitim hakkı konusunda sunum yapmış, Yunanistan’da anadilde eğitim hakkının kullanılması ile ilgili olarak ayrımcı uygulama ve eşitlik hakkının ihlali konusuna dikkat çekmişti. Bu nedenle Gay McDougall’ın kaleme aldığı tavsiyeler raporu Azınlık açısından dikkat ile takip edilmesi ve okunması gereken bir metin olarak karşımıza çıkmaktadır.
Eğitim mal ya da hizmet değil insan hakkıdır
Gay McDougall, tavsiye raporunda eğitimin bir mal ya da bir hizmet değil dokunulmaz bir insan hakkı olduğunu ifade ediyor. Ancak McDougall, eşitlik ilkesinin eğitim alanında koşullar dikkate alınmaksızın bir örnek uygulama anlamında değil durumu büyük ölçüde farklı kişiler ve gruplar için farklılaştırılmış bir uygulama anlamına geldiğini dile getiriyor.
Raporda, azınlıkların kendilerini ve çocuklarını etkileyen kararlarda Devlet’in yaşamına katılma hakkı bulunduğu ifade ediliyor. McDougall, eğitim alanında bu hakkın eğitim programlarının tasarım, uygulama, gözlem ve değerlendirmenin yanı sıra eğitim kuruluşlarının idaresine katkıda bulunmak anlamına geldiğini dile getiriyor.
Raporda daha da dikkat çeken bir diğer unsur ise devletlerin azınlıklara üye kişilerin anadillerini öğrenme ve anadillerinde eğitim alabilmeleri için uygun önlemleri almadı gerektiği ifadesi… McDougall, bu önlemlerin okul öncesi ve ilkokul düzeyinde daha da kritik olduklarına dikkat çekiyor. Bu bağlamda McDougall etkin bir eğitim stratejisi için herkes için eğitim hakkını garanti altına alan bir yaklaşım içerisinde mevzuatı gözden geçirmesi, yasalaştırması ve değiştirmesi gerektiğini belirtiyor.
Ayrıca McDougall, azınlıklar ile ilgili müfredatın azınlık temsilcisi kuruluşlar ile işbirliği içerisinde geliştirilmesi gerektiğini dile getiriyor. Yanısıra azınlık gruplarının üyelerinin ideal olarak eğitim bakanlıklarını ve diğer makamları etkileyecek konumda olması gerektiğini ifade ediyor.
Raporun tam metnine buradan ulaşılabilir.
