Federasyonumuz AGIT Insani Boyut Uygulama Toplantısı'nda

AGIT İnsani Boyut Değerlendirme Toplantısı
Varşova, 6-17 Kasım 2003

AGIT Insani Boyut Uygulama Toplantisi, AGIT Demokrasi Kurumlari ve Insan Haklari Subesi ve AGIT Hollanda Dönem Baskanligi tarafindan 6-17 Ekim 2003 tarihleri arasinda Varsova'da yapildi. AGIT üyesi 55 ülke, alti Akdeniz ve Asya ülkesinden yüzlerce hükümet temsilcisi, insan haklari savunucusu ve uluslararasi uzmanin katildigi toplantilara, Federasyonumuz adina 11-16 Ekim tarihleri arasinda Sayin Cemile Yusuf katildi. Bati Trakya Türk heyetiyle birlikte, yapilan oturumlara katilan ve ikili görüsmelerde bulunan Cemile Yusuf, yaptigi temas ve girisimlerle Bati Trakya Türk halkinin yasadigi sikintilari gündeme getirmistir.

Avrupa Güvenlik ve Isbirligi Teskilati - AGIT'in temelleri, 30 Temmuz-1 Agustos 1975'te imzalanan Helsinki Nihai Senedi'ne dayanir. Nihai senet, “güven artirici önlemler, güvenlik ve silahsizlanmanin bazi yönleri hakkinda belge”, “ekonomi, bilim, teknoloji ve çevre alanlari hakkinda belge” ve “insani ve öteki alanlarda isbirligi” olarak üç bölümden olusmaktadir.

O zamanki adi Avrupa Güvenlik ve Isbirligi Konferansi - AGIK olan örgüt Berlin Duvari'nin yikildigi 1990 yilinda imzalanan Paris Sarti ile kurumsallasma çalismalarina basladi. 1994 yilinda Budapeste'de yapilan zirvede alinan karar geregi, 1 Ocak 1995 tarihinden itibaren Avrupa Güvenlik ve Isbirligi Konferansi AGIK'ten Avrupa Güvenlik isbirligi Teskilati - AGIT'e geçilmistir. AGIT'in merkezi Viyana'dadir.

Demokrasi Kurumlari ve Insan Haklari Subesi bir AGIT kurumudur. "Insan haklarina ve temel özgürlüklere tam saygi gösterilmesi, hukukun üstünlügünün gözetilmesi, demokrasi ilkelerinin savunulmasi ve (....) demokratik kurumlarin güçlendirilmesi ve korunmasi ve bütün toplumda hosgörünün yayginlastirilmasi" (1992 Helsinki Belgesi) konularinda AGIT'e katilan ülkelere yardimci olmakla görevli ana AGIT organidir.ODIHR'in merkezi Polonya, Varsova'dadir.

Toplantilarin programi ve yapilan girisimler

13 Kasim Pazartesi

Uluslararasi Azinlik Haklari Grubu (Minority Rights Group International) tarafindan AGIT toplanisina hazirlik olarak „Training for traineers“ isimli bir seminer düzenledi. Bu seminere yaklasik 14 sivil toplum örgütü temsilcileri katildi. Bati Trakya Türk Azinligi Yüksek Tahsiller Derneginden de iki temsilci katildi. Ilk günü AGIT hakkinda genel bilgiler iletildi. Isvecteki Demokratik Enstitüler ve Insan Haklari Ofisinden Joachim Robertsson, ODIHR‘in calismalarini tanitti.

Genel bilgileri degerlendirdikten sonra, katilimcilar ülkelerinde ODIHR ile alakali tecrübeleri aktardilar. Sonuc olarak ODIHR ile baglantilarin cogu ülkelerde kötü oldugunu ve „insani boyutu“ tanimlamakta zorluk cekildigi ortaya cikti. ODIHR hangi konularda yardimci olabilir, veya olmasi gerek? Calisma gruplarina ayrilarak, AGIT toplantisinda bu tür sorunlarin nasil cözülebilenecegine dair tavsiyeler toplanildi.

Bati Trakya‘da ve Bulgaristan‘da ODIHR‘in bulunmadigi icin, biz AGIT‘in bu tür ülkelerde, azinlik haklarina destek olarak nasil yardimci olabilecegini arastirdik.

1. Ilk asamada, azinlik haklarina aykiri olan gelismeleri toplamak.

2. Azinlik haklari gruplari ile temasa gecmek; (bu uluslararasi boyutta olabilir).

3. Her üc ayda siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel sorunlari kapsayan bir rapor hazirlamak

4. Bunlari Yüksek Komiserlige (HCNM)sunmak

Fikirimizi sonuc olarak böyle toparladik: AGIT devletlere siyasi bir öneride bulunmali ve bu önerilerin bir zaman sürecinde gerceklestirilmedi durumunda kanuni baski yapmali.

Ayni gün AGIT toplantisi icin konusma hazirlamak isteyenlere, konusmalarda kullanilan terimler hakkinda bilgi aktarildi.

15 Kasim Sali

Sofitel otelinde AGIT toplantisin‘a seyirci olarak katildik.
Konu: Irkcilik, ayrimcilik, yabanci düsmanligi ve antisemitizm

Asil toplantidan haric „Side meeting“ ler düzenlenmisti. Uluslararasi Helsinki Federasyonun hazirladigi „Balkan ülkelerinde ve Türkiye‘de azinliklar ve güvenlik sorunlari“ hakkinda özel bir toplantiya katildik. Türkiye Insan Haklari komisyonundan Nalan Özdemir, Türkiye‘de kürt sorunu‘ hakkinda rapor sundu.

16 Kasim Carsamba

Sofitel otelinde AGIT toplantisin‘nin bu günkü konusu: (Milli) Azinliklar

Bati Trakya Türk Azinligi Yüksek Tahsiller Derneginin genel sekreteri olan Cemil Kapza bir konusma sundu.

Yunanistan temsilcisi bu konusmaya cevap vermedi.

Helsinki Yunanistan Gözlemciligi de bir konusma sundu ve Bati Trakya Türk Azinliginin sorunlarina deyindi. Cemil Kapza ayrica Bati Trakyanin sorunlarini özetleyen bir dosya‘yi dagidilmasi icin sekreterlige takdim etti.

Ayni gün Uluslararasi Azinlik Haklari Grubunun organize ettigi „Side Meeting‘de“ calisma gruplarinda hazirladigimiz önergelerimizi dile getirdik. Toplanti cok kalabalik idi.

17 Kasim Persembe

Uluslarasi Azinlik Haklari Grubunun seminerine Ingiltereden iki egitimci ile devam edildi. Sivil toplum örgütlerinin yapmis olduklari faaliyetler tartisildi ve tecrübe alisverisinde bulunuldu. Amac, yeni teknikler ile calismalarin nasil daha basarili bir boyuta getirilebilinmesini arastirmak idi.

Degerlendirme

AGIT Insani Boyut Degerlendirme Toplantisinda azinlik sorunlarimizin dile getirilmesi cok önemli bir hadiseydi. Bu imkanin gelecek senelerde‘de degerlendirilmesinin gerektigi kanatindayim.

Uluslarasi Azinlik Haklari Grubunun semineri cok kaliteli ve profesyonel bir seminerdi.

Bundan haric AGIT toplantisinda onlarin aracilgi ile kontak kurma imkani cok daha verimli idi. Seminer katilimcilari arasinda Bati Trakya Türk Azinligin sorunlari defalarca tartismalarda konu idi. Diger sivil örgütlerin yaptiklari calismalardan örnek alarak Bati Trakya‘da verimli projeler düzenlenilebilir. O yüzden Minority Rights Group International ile iltibatta olmak mühim. AGIT toplantisinda Cemil Kapzanin konusmasina bir tepki gelmedi, fakat takdim edilmis olan dosyalar kisa sürede dagitildi.