10-11 Haziran 2010 tarihinde Avrupa Batı Trakya Türk Federasyonu (ABTTF), Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) tarafından Kopenhag’da düzenlenen “20. Yılında AGİT Kopenhag Belgesi: Mevcut Durum ve Geleceğe Yönelik Perspektifler” konulu konferansa katıldı. Seçimler, hukukun üstünlüğü ve diğer temel hak ve özgürlükler alanında bir temel belge oluşturan 1990 Kopenhag Belgesi’nin 20. Yıldönümü’ne özel olarak gerçekleştirilen konferansa AGİT katılımcı ülkeleri temsilcileri, insan hakları kuruluşları ve sivil toplum örgütü temsilcileri katıldılar. Konferansa, Batı Trakya Türk Azınlığı’nı temsilen ABTTF Uluslararası Çalışmalar ve Lobi Grubu üyesi Fatma Reşit ile Batı Trakya Azınlığı Yüksek Tahsilliler Derneği (BTAYTD) üyesi Cemil Kabza katıldılar.
Moderatörlüğünü AGİT Demokratik Kuruluşlar ve İnsan Hakları Ofisi Direktörü Büyükelçi Janez Lenarcic’in yaptığı konferansta, Danimarka Dışişleri Bakanı Lene Espersen ile Kazakistan Dışişleri Bakanı Kanat Saudabayev açış konuşmalarını gerçekleştirdiler. Moderatörlüğünü Seçim Reformu Uluslar arası Hizmetler (ERIS) Direktörü Audrey Glover’in yaptığı demokratik süreçler, seçimler ve insan hakları konulu ilk oturumda AGİT Parlamenterler Meclisi Başkan Yardımcısı ve Danimarka Milletvekili Pia Christmas-Møller, bilgilendirme konuşmasını gerçekleştirdi. Belirli bir ülkede devamlı bir görevi olmayan (ambassador-at-large) Kazakistan Büyükelçisi Madina Jarbussynova moderatörlüğünde hukukun üstünlüğü konulu öğleden sonraki oturumda ise Hukuk Yolu ile Demokrasi için Avrupa Komisyonu (Venedik Komisyonu) Başkan Yardımcısı Jan Helgesen konuştular.
Ulusal azınlıklar konulu oturumda Batı Trakya Türk Azınlığı’nın sorunları dile getirildi
Essex Üniversitesi İnsan Hakları Merkezi Direktörü John Packer moderatörlüğünde Kazakistan Halk Meclisi Başkan Yardımcısı Yeraly Tugzhanov, ulusal azınlıklar konulu oturumda bilgilendirme konuşmasını gerçekleştirdi. Bu oturumda ABTTF Uluslararası Çalışmalar ve Lobi Grubu üyesi Fatma Reşit, azınlık haklarında daha ileri düzeyde standart oluşturulması ile bu standartların yorumlanması konusu ile AGİT taahhütlerinin uygulanması konularının zorlu konular olduğunu dile getirdi. Reşit, ulusal azınlıklara üye kişilerin siyasi yaşama tam ve etkin katılımlarında seçim kanununun veya seçim sisteminin büyük bir etkiye sahip olduğunu ifade ederek bu kişilerin ulusal parlamentolardaki temsil edilmelerine ilişkin olarak detaylı bir araştırma yapılması gerektiğini dile getirdi. Reşit, Venedik Komisyonu’nun yalnızca az sayıdaki ülkenin seçilmiş organlarda temsil edilmesine yönelik özel kurallar oluşturduğu yönündeki tespitini hatırlatarak Yunanistan’da yüzde 3 barajı ile genişletilmiş iller bölgesi uygulaması sorunlarını ayrıntıları ile dile getirdi. Reşit, azınlık gruplarının karar alma sisteminde yetersiz derece temsil edilmemesinin diğer hakların kullanımını da etkilediğini dile getirerek hükümet makamları ile ulusal azınlıklar arasında bir diyalog mekanizması kurulması gerektiğini belirtti.
Aynı oturumda söz alan BTAYTD üyesi Cemil Kabza, Batı Trakya Türk Azınlığı’nın hukuki statüsü ile bilgi verdikten sonra Yunan makamlarını Yunanistan’da Türk azınlığın varlığını tanımaya ve bireysel hakkın kolektif kullanımına saygı duymaya davet etti. On maddelik bir talep listesi okuyan Kabza, 19. Madde ile dernek kurma özgürlüğü sorunları konusunda Azınlık’ın taleplerini dile getirerek Yunanistan’dan objektif ve üretici bir diyalog mekanizması oluşturmasını talep etti.
Yine bu oturumda AGİT Yunanistan Daimi Temsilciliği söz alarak Yunanistan’da bulunan Müslüman azınlığın üç etnik gruptan oluştuğunu ifade ederek bu gruplara uluslararası belgelerden ve Lozan Antlaşması’ndan kaynaklanan hakların tam olarak sağlandığını dile getirdi. Daimi Temsilcilik, Yunanistan tarafından sunulan AGİT sayfasında bulunan Trakya’daki Müslüman azınlık ile ilgili yazılı bildirinin okunmasını rica ederek bu yazılı bildirinin toplantıya katılan gruplara bir cevap olarak değil Yunanistan tarafından ülkesinde yaşayan azınlıklar hakkında hazırlanmış bir belge olarak görülmesi gerektiğini söyledi.
11 Haziran 2010 tarihinde dolaşım özgürlüğü konulu dördüncü oturumda ise Belarus Dışişleri Bakanlığı Konsolosluk İşleri Genel Direktörü Alexander Ostrovsky, Letonya Saeima üyesi Artis Pabriks moderatörlüğünde konuşmasını gerçekleştirdi. John Hopkins Üniversitesi Öğretim Üyesi Michael Haltzel’in bilgilendirme konuşmasını gerçekleştirdiği insani boyut taahhütlerinin yerine getirilmesinin iyileştirilmesine yönelik önlemler konulu oturuma İnsan Hakları için Dan Enstitüsü Direktörü Jonas Christoffersen başkanlık etti.
Belirli bir ülkede devamlı bir görevi olmayan Kazakistan Büyükelçisi Madina Jarbussynova, Danimarka İnsan Hakları Büyükelçisi Arnold Skibsted, AGİT Demokratik Kuruluşlar ile İnsan Hakları Kuruluşu Direktörü Büyükelçi Janez Lenarcic’in kapanış konuşmaları ile konferans sona erdi.
AGİT konferansına ABTTF ve BTAYTD’nin sunmuş oldukları yazılı bildirilere aşağıdaki linklerden ulaşabilirsiniz:
http://www.osce.org/conferences/copenhagen_20.html?page=documents&author_id=256http://www.osce.org/conferences/copenhagen_20.html?page=documents&author_id=138
Yunanistan’nın Trakya'daki Müslüman azınlık konulu sunmuş olduğu yazılı bildiriye ise http://www.osce.org/documents/cio/2010/06/44442_en.pdf linkinden ulaşabilirsiniz.
