Yunanistan'daki Müslüman azınlıkların durumunu belirleyen uluslararası metinlerin geçerliliÄŸi ve kapsamı üzerinde durarak bugünkü durumu tespit etmek yerinde olacak. Bunu yapmak iki açıdan gereklidir. Birincisi, bu bölümde Müslüman azınlıkların korunmasıyla ilgili olarak Yunanistan'ın bağımsızlığını fiilen kazanmasından bu yana yaptığı bütün antlaÅŸmalar gözden geçirilmiÅŸtir. Batı Trakya toplumu için bunların hepsi geçerli midir? Buna benzer bir sorun, deÄŸiÅŸik bir biçim altında ÅŸu anda Türk ile Yunan diplomatları arasında tartışılmakta olup, siyasî sonuçları önemli olabilecek bir hukukî çatışma olarak sürüp gitmektedir. Ä°kincisi, Batı Trakya Türkleri Yunanistan'daki tek Müslüman-Türk azınlık toplumu deÄŸildir. Ä°kinci Dünya Savaşı'ndan sonra, 1947 yılındaki Paris Barış AntlaÅŸmasıyla Yunanistan Oniki Ada'ya da sahip olmuÅŸtur ve bu adalarda (özellikle Rodos'ta) Türkler yaÅŸamaktadır. Bunlara nasıl bit statü uygulanması gerekecektir? Konumuz Batı Trakya olmakla birlikte, Batı Trakya'ya uygulanacak statünün geçerliliÄŸi araÅŸtırılırken, kapsam sorunu da kendiliÄŸinden önümüze çıkmaktadır.
Söz konusu uluslararası metinleri üç kategori altında incelemek uygun olacak. Birincisi, 1830 ve 1881 metinlerini içine alan Ondokuzuncu Yüzyıl azınlıkları koruma antlaÅŸmalarıdır. Ä°kincisi, Yunanistan ile Osmanlı Ä°mparatorluÄŸu arasında ikili bir anlaÅŸma olan 1913 metni ve üçüncüsü de Milletler Cemiyeti sistemine baÄŸlı olarak yapılmış olan 1920 Yunan Sevr'i ile Lozan AntlaÅŸması olarak sayılabilir.
